EN
لینکەکانی پێشوەر
کێشەی هەڵگرتنی بارکردن لەم باتریی ئەلیکتریکییە ٤٨ فۆلتانە دەربڕینی بە چەند ڕێگایەکی جیاواز دەکات. هەندێک باتری بە شێوەیەکی خێرا باری دەکەنەوە، نیوەی توانەکەیان لە کەمتر لە نیو کاتژمێر دەدۆزرێتەوە، هەندێکی تر ناتوانن بەرزی فۆلتی تەواو بگەنەوە تەنانەت دوای بارکردنیش. لەسەر بنەمای توێژینەوەی ساڵی ٢٠٢٣ لەسەر ماوەی کاری باتری، هەر لە هەر ١٠٠ کێشەیەکدا ٣٨ دانەیان پەیوەستە بە نابارگری سەلولەکانی ناو کرۆنکەکە. ئەو کەسەی کە زودتر کێشەیەک ببینێت، لەوانەیە چراشی بارکەرەکان بە شێوەیەکی نادروست بڵاوبێتەوە یان بزانێت کە دوو سەری باتری تەنها بەرزی ٤٥ فۆلت دەگاتەوە نەک بەرزی دیاریکراو کاتێک بە شێوەیەکی تەواو بارکراوە.
پشکنینی سیستماتیکی فۆلتاژ یارمەتیدەرە لە دۆزینەوەی ئامرازی شکاو.
| بەرنامە | ڕەوشتی تەندروست | س thresholdی شکاوی |
|---|---|---|
| دەرچووی بارکەر | ٥٣-٥٤فۆلت | <50V |
| سەری باتری | ٤٨-٥٢فۆلت | <٤٦فۆلت |
| دروستی کابل | 0Ω دژمەندی | >0.5Ω |
ئەم متوالەی تشخیص بکەرەوە:
لەگەڵ ئەنجامدانی لێکۆڵینەوەی 2024 بۆ شانازکردنی وزە، 62% لە تێکچوونەکانی "چارجر" لە ئەندەرسۆنی کۆڕۆد کراوە سەرچاوە گرتووە نەک لە تێکچوونی چارجر خۆیەوە.
تەنها هاوتایی کردنی فولتاج کافی نییە بۆ بەرهەمهێنانی باش. جیاوازیی سەرەکی لەگەڵ یەکتر دەربارەی ئەم مەسەلەنە دێت:
بەکارهێنانی چارجری ناهاوتای خێراکاتەوە لە کەمبوونەوەی توانای باتری تا 19% لە هەر سایکلێک، بەپێی زانیاری ئازموونی الکترۆکیمیایی.
ڕێگای چارەسەرکردن بە ڕێگای سەرکردنەوە بەکاربهێنە بۆ ئەوەی گۆڕینی بێدەرمانەکان دابنیشێت:
ئەم رێبازە دەریدەخات کە ٤١% لە کۆمپۆنێنتەکان کە سەرەتا وەکو ناکارام دیاری کرابوون، لە ئاستی کۆنتڕۆڵکراو بە شێوەیەکی ئاسایی کاردەکەن، کە ئەنجامی دەدات بە کەمکردنەوەی گۆڕینی بەشە ناوازەکان.
بە سەرماوەی کات، زۆربەی باترییە ئەلیکتریکییەکانی ٤٨ڤۆلت دەست بە دەرخستنی پیری دەکەن لە ڕێگەی کەمبوونی کارایی کە بە وردی دیارە. بە شێوەی گشتی خەڵکی دەست بە ئەوە دەکەن کە ١٥ تا ٢٥ ٪ کەمتر لە مەسافە بەین بە نێوان هەر بارگیریەک، هەروەها دەرئەنجامی کەمبوونی خێراوە لە هەنگاوکردن دەبینن کاتێک باری قورستر دابرن. ماوەی بارگیریش درێژتر دەبێت. ئەو شتەی لەژێرە دەکەوێت ناودەبرێت کەمبوونی ئاستی بار، بە شێوەیەکی بنچینەیی مانای ئەوەیە کیمیاوەرەکانی ناوخوە کاریگەرییان لە نێگەڕاندنی هێز لە سەرماوەی کات دەکەمێنەوە. نیشانەی تریش کە شایەنی بینینن بریتین لە ئەو کاتەی فولتاج بەناوکات دەکەوێت لە کاتی بەکارهێنانی زۆر یان کاتێک باترییەکە وەکو تەواو ناچێت تا دوای چەند کاتژمێر بەستنەوە بە چاونگەی دروست.
بنچینەن، سێ ڕێگە هەیە کە باتریی لیتیۆم-ئایۆن لە جێگا دادەشکێت. یەکەم شتێک ئەو شتە ناودراوە بە ڕووکاری ئینتەرفەیسی ئەلیکترۆلایتی جامادار یان لاکانی SEI کە بەردەوام دەگەیە و لیتیۆمی ئەکتیڤ داخلی دەخواتەوە. دواتر تەنەکانی ئەلیکترۆد دەشکن کە زۆر باش نییە. و کۆتا، خۆ ئەلیکترۆلایت دەست بە شکاندن دەکات. توێژینه‌وه‌كان دیاری ده‌که‌ن که کاتێک ئەم سیسته‌مانه‌ی ٤٨ ڤۆڵتیه گەرمتر لە ٢٥ پلەی سەنتیگراد بن، لاکەکەی SEI نزیکەی ٤٠% زیاتر لە ئەو دەوروبەرە باشەتربێت لە نێوان ١٥ تا ٢٠ پلە دەگەیە. ئەگەر کەسێک باترییەکەی بەردەوام بباتەوە بۆ خوار ٢٠% چی ڕوو دەدات؟ وایە، شتێک ڕوو دەدات بە ناوی پلەیتکردنی لیتیۆم. بە شێوەیەکی بنچینە، شلەکانی مەتال دەست بە دروستبوون دەکەن لەسەر ئەلیکترۆدەکان، و کاتێک ئەمە ڕوو دەدات، باترییەکە ناتوانێت چەند ئەندازەیەکی بار بگرێت، هەروەها گەردیلەیەکی ناوخۆیی دروست دەبێت کە هەموو شتێک کەمتر کارایی دەکات.
لە کاتێکدا دەروستکەرەکان بە شێوەیەکی گشتی ٢,٠٠٠ تا ٣,٠٠٠ هەنگاوی تەواو (٥ تا ٨ ساڵ) دادەخوازن، بەکارهێنانی لە جیهانی ڕاستەقینە دەبێتە هۆی کورتر بوونی ماوەی هەنگاو:
| کارەکە | مەودای تاقیکردنەوەی لابۆراتوار | کارایی لە مەیدان |
|---|---|---|
| ژمارەی مامناوەندی سایكل | ٢,٨٠٠ هەنگاو | ١,٩٠٠ هەنگاو |
| پاراستنی توانای بارگرتن | ٨٠% لە ٢,٠٠٠ هەنگاو | ٧٢% لە ١,٥٠٠ هەنگاو |
| دەرەوەی گەرمی | ٢٥°C نەگۆڕ | ١٢ تا ٣٨°C بەپێی کاتژمێر |
ئەم جیاوازیانە دەرکەوتن بەهۆی کەم و زۆربونی قووڵایەتی، داهێنانی گەرمی و کارکردن لە حاڵەتی پڕکردنەوەی ناکۆتایی. پاراستنی ئاستی پڕکردنەوە لە نێوان ٣٠% و ٨٠%، هەموو ئەو کاتەی کۆنتڕۆڵی فعّالی گەرمی، دەتوانێت ئەو ماوەی کاراماییە زیاد بکات بە میزانی ١٨–٢٢% لەسەر ستراتیژییە ناڕێکخراوەکان.
دەست بکە بە تێچوونەوە لەسەر دۆخی پۆرتی تێنیشتن، کارایی پۆلینەی کابلەکان و سوڕی مەتالی نازیکەکان تشکر بکە. کاتێک لە کابلەکان شکی دێت یان پێوەندییەکان شێوەیان لەدەرئا، ئەوا ناتوانن چالاکیان وەربگرن. لەبەر ئەو تۆمارەی کە ساڵی ڕابردوو لەلایەن Electrekەوە بڵاوکراوەتەوە، نزیکەی یەک سێیەمی هەموو کێشە تێنیشتنەکان دەگەڕێتەوە بۆ پێوەندییە شکاوەکان یان بەشە شکاوەکانی کابل. ئەم بەشەش بۆشناوێکی باش بەکاربهێنە. نیشانی بدە بۆ بەشی ماڵپەڕی پۆرتی تێنیشتن کەدا شکە نازیکەکان زۆرجار دروست دەبن. ئەم شکانەی بچووکە زۆرجار دەبنە هۆی چوونەژوورەوەی شلەکان، کە دواتر دەگەڕێتەوە بۆ کێشەی زەرم شکاندن کە کەس نایەوێ بچووتە ناویدا.
کاتێک باترییەکان دەست بە گەشەکردنی بەدی دەکەن، زۆربەی کات مانای ئەوەیە کە فشاری ناوخواری لەبەر هەڵمەتی گاز دروست بووە، کە وای لە شانە ڕووتین لیتیۆمیون دەکات بچنە دوای شکست. بۆ دۆزینەوەی کێشەکان لە سەرەتادا، پێویستە ئامرازێکی ناگواستراو بەکاربهێنرێت وسەر بلوکە تەرمینالەکان بکەوێت بۆ دۆزینەوەی هەر شلەوەیەک کە شلە. ئەم شوێنی شلەوەیانە دەتوانن بەڕاستی گەردەمی کارا بکەن و هەندێک جار دەگاتە ٠٫٨ ئۆم یان زیاتر. لەگەڵ باترییە کۆنەکانی جۆری سەرشارکراوی سەرب، پێویستە یەک جار لە مانگدا سەیری ئاستی ئەلیکترۆلایت بکەیت. ئەگەر ماوەی ئاسید لە دەوروبەر ماوە، چەند دوانەی سۆدایی بکاربهێن و بە شێوەیەکی ڕاست بچووکیەکە. ئەم جۆرە چووککردنەوە و پاراستنە دایمايانە سووری دەکەن بۆ ئەوەی ئەم سیستمانە بە ئاسایش بکاربهێنرێت و بەبێ شکستی ناوخواز لە رابردوودا.
لەگەڵ ئەم دۆزینەوەی کۆنەکانی Energy Storage Insights لە ساڵی 2024، کاتێک تەرمینالەکان زیبەر دەبن، دەتوانن پێویستی سیستەم بە ناوبراو کەم بکەنەوە بە شوێنێک لە نێوان ١٠ تا ١٥ ٪. پێش ئەوەی دەست بکەیت بە هیچ کاری پاککردنەوە، دڵنیابە لەوەی چالاکی بە تەواوەتی کوتراوەتەوە. وردێکی مەودا بگرە و تەرمینالەکان بە باشی پاک بکە. دواتر، کەمێک چرکسی دی ئالکتریک بکا بۆ ئەوەی ئۆکسیداسیون لە دوور بگرێتەوە. کاتێک هەموو شتێک دووبارە دادەنێیت، دیاریکردنی ئەو پەیوەندییانە بەپێی ئەوەی ئەو کۆمپانیایە پێشنیار دەکات وەسوەستێنە. زۆربەی سیستەمەکانی ٤٨ڤۆڵت بە شوێنێک لە نێوان ٥ تا ٧ نیوتن مەتر تورکیان پێویستن. لەسەر بنەمای زانیارییەکانی پیشەسازی، کەسانی کە بە باشی تەرمینالەکانیان دەگرنە بەر، تەنها دەتوانن باترییەکانیان ١٨ مانگ زیاتر بەکاربهێنن، تا ٢٤ مانگیش لە سیستەمەکانی کە باترییەکان بە بارودۆخی چارژ و داخڵبوون دەچنە ناو چەرخەوە.
سیستەمی بەرهەمهێنانی باتری، یان BMS بە کورتی، وەک مێشک دواوەستاودووە بۆ باترییە کارەبایییەکانی 48V. ئەم سیستەمە سەرنجی به‌سەر هەردوو تەنهاوەری فولتیج و گەرمی خانان و جۆری کارەنتی کە لە ناویاندا دەڕوات دەکات. ئەم سیستەمە یارمەتی لە هاوسەنگی نێوان خانان دەدات، دەتوانێت بچێتە بازنەی شارژکراوی زۆر یان تەواو تێکچوونی شارژ، و لە بەرامبەر شتێک کە دەرچوونی گەرمی دەوترێت دەسووڕێتەوە. دەرچوونی گەرمی کاتێک روو دەدات کە باترییەکان دەست بە گەرمبوونی کۆنتڕۆڵنەکراو دەکەن و دۆخی خە dangerتری دروست دەکەن. کاتێک BMS ڕاستەوخۆ کار ناکات، خانان دەهێنێتە دەرەوەی دیاپازۆنی بەرگەری، کە واتای ئەوەیە نە تەنها باترییەکە بە شێوەیەکی نادروست کاردەکات، بەڵکو هەندێک هەلومەرجی سەلامەتیش هەیە.
کاتێک شتێک لەسەر سیستەمی بەرهەمهێنانی باتری (BMS) هەڵدەگرێت، زۆربەی جاران نیشانەی دیاریکراوەکان هەن. سیستەم ممکانە بەناوبانگ وشل بێت، ژمارە نادروستی تەواوکاری لەسەر دیسپلەی نیشان بدات، یان پەیامی هەڵەیەکی وەک "Overvoltage Protection Triggered" بۆ ئاگادارکردن بنێرێت. کاتێک ئەمە ڕووبدات، یەکەم کار دوبارەکردنەوەی قورسترە. باترییەکە بە تەواوەتی لابردووە و نزیکەی ده پاشماوە تۆمار نەکردبێت. زۆربەی جاران ئەمە کێشەکانی مەودای کورت خراپ دەکات. دوای دوبارەکردنەوە، ئامرازە تشخیصیدارەکان بگرە و دەست بکە بە پشکنینی ئەو کەیفیەی کە BMS لەگەڵ چارجرەکە پەیوەندی دەکات. شتێکی تری گرنگ بریتییە لە سەیرکردنی جیاوازی فولتاج لە نێوان سەلولەکانی هەر کتێبێک. هەموو شتێکی زیاتر لە نیو فولت زیاتر یان کەمتر دەتوانێت نیشانەی کێشەیەکی گەورەتر بێت کە پێویستی بە چارەسەری هەیە.
نیشانەکانی گەرمبوون دەگرێتەوە دەرەوەی 50°C (122°F)، سەلولەکانی شێواو، یان بووی سوتان. کردارە دەرفتەکان دەبێت لەم شتانە پێکهاتبێت:
ئەگەر دوبارە گەرمبوون هەر بەردەوام بێت دوای ساردبوون، زیانی داخەوی هەیە و پێویستی بە دادگری پیشەسازی هەیە.
لەگەڵ توڕنامەی بەرھەمھێنانی گەرمی دەربارەی ئەوە دەردەکەوێت کە پاراستنی دۆخی جوڵەی ژێر ٣٥ پلە سەدیگراد یان نزیکەی ٩٥ فەرەنهایت، شانسی گەشەی گەرمی بە شێوەیەکی ناکۆنتڕۆڵکراو بە نزیکەیی ٧٠ تا ٧٥٪ کەم دەکات. پێویستە سێ ئینچ لە هەموو لاکانی باترییەکان بەجێبهێڵرێت بۆ ئەوەی هەوا بتوانێت بە باشی گوازێتەوە. شارژکردن پێویستە لە شوێنەکانی داگرتوو بکرێت کە تەنفروکردنیان باشە، نەک لە شوێنە داگرتووەکان. شایەنی باسە کە ئەو بەشانەی BMS کە بە تەکنەلۆجیای MOSFET گونجاندن، زۆر باشتر لە مۆدێلە سادەکان گەرمی دەجوولێنن. پێویستە مۆدیوڵە شکاوەکانی باتری بە خێرایی بگۆڕدرێن پێش ئەوەی کێشەکان بگوازرێنەوە بۆ بەشەکانی تری سیستەم. بۆ سیستەمەکان کە بە درێژایی ماوەیەکی درێژ کاریان دەکات و زۆر دەکەونە سەر، لازمە چارەسەری ساردکردنی شلی بۆ BMS بنێرێت تا کار بە باشی بکات کاتێک داواکاری زیاد دەبێت.
پێش ئەوەی بچیتە سەر دهینگەکان دەربارەی باتری مردوو، یەکەم جار سیستەمی پڕکردن بپشکنە. لەبەرچەند لێکۆڵینەوەی نوێی ساڵی ڕابردووەوە دەردەکەوێت کە نزیکەی ٤٠% لە ئەو کێشانەی خەڵک دەڵێن کێشەی باترییان هەیە، بەڵام دواتر دەردەکەوێت کە شارژکەری خراپ یان کابلی شکاوە. مەتری فشار (فولتمەتر) وا لێبکە و بزانە چەند فشارێک شارژکەرەکە دابین دەکات. مۆدێلە باشە ٤٨ فولتییەکان بەدرێژایی شارژکردن زۆربەی کات لە نێوان ٥٤ تا ٥٨ فولت دادەپەڕن. ئەگەر پێوانەکان هەموو شوێنێک بچن یان فشاریان بچێتەوە جێر ٤٨ فولت، کاتیە بیر لە کڕینی شارژکەری نوو بکەیت. کاتێک سەیری باترییەکانت دەکەیت، ماوەی کارکردنیان بپشکنە و گەرەنتی بکە بەهەمان شێوەی دەمەزرێتەوە. کاتێک کاریگەرییەکە کەمتر بێت لە ٧٠%ی تایبەتمەندییە سەرەتایییەکان، زۆر شانس هەیە کیمیای ناخەوەی باترییەکە دەستی کردووە بە شکاندنی بەردەوام.
کاتێک شێوەی باتری کەمتر لە ٦٠٪ دادەپەڕێت یان جیاوازی زیاتر لە ٠٫٥V لە نێوان سەلولەکاندا هەبێت، زۆربەی کات ناگنێت چاکسازی بکرێت. زۆربەی خەڵکی پێی وایە سودی هەیە سیستەمەکەیان بگۆڕن ئەگەر باتری تازەی ٤٨V توانای گەڕانەوە بۆ نزیکەی ٨٠٪ لەو کەسایەتییە بێت کە دەستپێکی هەبوون، بەبێ زیاتر لە نیوی نرخی سەرەتایی سیستەم خەرج بکەن. سیستەمەکانی کە زیاتر لە سێ ساڵ تەمەنیان هەیە زۆربەی کات سودی دەبینن لە گۆڕینی باترییەکانیان بۆ باترییەکانی LiFePO4. ئەم باترییانە نزیکەی دوو جار زیاتر دەخەمن لە هەڵبژاردنە کلاسیکییەکان، هەرچەندە ٣٠٪ زیاتریان دانراوە. شێوازی نوێی مۆدۆلی باتریش هەموو شتێکی گۆڕیوە. لەجیاتی هەڵدانی هەموو بستەکان کاتێک شتێک هەڵە دەبێت، ئێستا مامۆستاکان دەتوانن تەنها مۆدۆلی هەڵەی ١٢V بگۆڕن. ئەم ڕێگەیە خەرجی چاکسازی دەکەوێتەوە لە نێوان ٣٠ تا ٤٠٪ لە ماوەی کات.
کەمەڵی نوێی سیستەمی ٤٨ فۆلت دەستی بە داخڵکردنی ئەو خانە کارتریجی شوێنگرتنی ئاسان کردووە، کە چاکسازی بەرازتر دەکات و کاتی وقفەش بەره‌وی پێنجاوازی دادەکشێت. بۆ نمونە، سیستەمی مۆدیولی یەکێک لە دامەزرێنەرانی ناوی بچووک، کە تایبەتمەندییان ئەوەیە کە بەرھەمھێنەران توانای شوێنگرتنی خانەکانی تەنھا لە ماوەی ٨ خولەکدا بەدەست بێنن. ئەمە گۆڕانکاریێکی گەورەیە لەدژی کردنەوەی کرداوە سو weld کراوەکانی قۆناغی جەنگەوە کە زیاتر لە دوو کاتژمێر سوخت دەکرد. ئەمەش بە شێوەی ئاسایی واتای ئەوەیە کە کەمتر هەڵوێشراوە، چونکە زۆربەی کەسەکان تەنها پێویستیان بە شوێنگرتنی نزیکەی یەکچوارمی باترییەکەیان هەیە کاتێک چاکسازی دەکەن. لەگەڵ ئەوەشدا، ئەم سیستەمانە زیاتر لە ٣ تا ٥ ساڵ درێژ دەبن، چونکە دەتوانرێت بەش بە بەش نوێ بکرێنەوە بەجیاتی ئەوەی هەموو شتێک یەک سەر بگۆڕدرێت.